સફાઈ પણ જોઈએ અને કપડાં પણ ગંદા ના થવા જોઈએ! (આર્તનાદ ભાગ 10)

*'સફાઈ પણ જોઈએ અને કપડાં પણ ગંદા ના થવા જોઈએ' એટલે શું?*
આર્તનાદ
(ભાગ 10)

*********

થોડાં દિવસ પહેલા અચાનક અમારી શાળામાં મધ્યાહ્ન ભોજનનું ચેકિંગ આવ્યું! એમ.ડી.એમ.યોજનાનાં કોઈ અધિકારી બાળકોને અપાતા મીડ-ડે ભોજન વિષે થોડી પૃચ્છા કરવા/જાણવા માંગતા હતા! અમારા આચાર્યશ્રીએ એમની સમક્ષ મારી સામે આંગળી ચીંધી કહ્યું, "આ સાહેબ મીડ-ડે ભોજન ઘણીવાર ચાખતા હોય છે. તમે એમને જ પૂછો, જે પૂછવું હોય એ!!"

એ અધિકારીએ મને પૂછ્યું, "ભોજન કેવું આવે છે? કોઈ સુધારો હોય કે પછી કોઈ ફરિયાદ હોય તો કહો."

સૌથી પહેલી નવાઈની વાત તો એ હતી કે જયારે એ અધિકારીઓ આવ્યા ત્યારે શાળામાં મધ્યાહ્ન ભોજન ચાલુ જ હતું!! ..અને એ અધિકારીઓ મધ્યાહ્ન ભોજનનાં શેડમાં જઈને બાળકોને રૂબરૂ આ સવાલ પૂછવાની જગ્યાએ ઓફીસમાં બેસીને મને પૂછી રહ્યા હતા! મતલબ કે પોતાનાં પ્રોડક્ટ વિશે એ પોતાના ગ્રાહકોને નહિ, પણ થર્ડ પાર્ટીને અભિપ્રાય આપવાનું કહેતા હતા!

મેં એમને એકદમ વિનમ્રતાથી સીધો જ સવાલ પૂછ્યો, "તમે પોતે ક્યારેય ભોજન કેવું આવે છે એ ચાખ્યું છે ખરા?"

...તો એ અધિકારી ખંધુ હસતાં હસતાં, અને સાચું કહું તો 'સોગીયું' મોઢું કરી કહે, "ના, મેં તો ક્યારેય ચાખ્યું જ નથી!"

"..તો તમારે એકવાર તો ચાખવું જ જોઈએ.." મેં કહ્યું, "..પૂછવાની જરૂર જ નહિ પડે કે કેવું આવે છે?!!"

મને એમ હતું કે એ 'ભોજન' મંગાવશે અને ચાખશે! ..પણ એવું કશું જ ના બન્યું!! એ કશું જ ના બોલ્યાં! ચૂપ રહ્યા! થોડાં મૂંઝાયા.. એમનું મો જોઇને એવું લાગ્યું કે જાણે એ એવું વિચારતા હોય કે 'અહી ક્યાં આવી ગયા?!!'

જોકે વાંક એમનો નથી.. વાંક અમારો છે!! અમે ક્યારેય કોઈનેય સાચું કહી શકતા નથી! કોઈ અધિકારી કોઈ બાબતે પૂછે કે 'તમને આ ગમ્યું?' ત્યારે અમને 'ના' ગમતું હોવાં છતાં અમારામાંથી મોટાભાગનાં એમની 'ગુડ બુક'માં રહેવા માટે અને એમની ખુશામત કરવા માટે 'હા' પાડીએ છીએ! ..પછી આવા જ ખોટાં અભિપ્રાયોથી શિક્ષણને લાગતો કોઈ નવો અભિગમ/નિયમ આવે ત્યારે બુમરાણ મચાવીએ છીએ! અમુક સાચાબોલા શિક્ષકોનો અભિપ્રાય લઘુમતીમાં હોય એટલે એમનું કોઈ સાંભળે જ નહિ! ..અંતે ઘોર તો 'શિક્ષણ'ની અને 'બાળકો'ની જ ખોદાય!

મધ્યાહ્ન ભોજનમાં અમુક સુધારા કરવા જેવી બાબતો એમને કહી તો એ અધિકારી કહે, "આની આગળ તો અમને આવું કોઈએય કહ્યું નથી!"

"નહિ કહ્યું હોય.. હું તો કહું છું!!" મેં કહ્યું. અંતે એ આ 'સુધારા' લખીને ગયા તે ગયા.. આજ સુધી ડોકાયા નથી!! 'સફાઈ પણ જોઈએ છે, અને કપડાં પણ ગંદા ના થવા જોઈએ' તે આનું નામ!!